1. عمليات پل نادري :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب دزفول
تاريخ : 23/7/1359
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : ارتش
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 10 گردان پياده و زرهي
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : بازپس گيري مناطق اشغالي در غرب دزفول
تلفات انساني عراق : نامشخص
توضيحات : نخستين حمله رسمي ايران ، با فرماندهي مستقيم بني صدر توسط لشکر 21 حمزه در منطقه غرب دزفول به علت عدم شناخت نيروهاي ايراني از استعداد قواي دشمن کاملاً شکست خورد .
***
2 . عمليات سوسنگرد :
جبهه : جنوب موقعيت : شرق سوسنگرد
تاريخ : 26/8/1359
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده و زرهي
عراق : 8 گردان پياده و زرهي
هدف عمليات : نجات سوسنگرد از خطر سقوط حتمي
تلفات انساني عراق : 795 نفر
توضيحات : بعد از شکست نخستين تلاش دشمن در اوايل مهرماه جهت اشغال سوسنگرد ، بعد از سقوط خرمشهر در اواسط آبان ، دشمن يک بار ديگر براي تصرف شهر اقدام و آن را محاصره نمود . در شرايطي که مدافعان شهر آخرين مقاومت ها را انجام مي دادند ، 2 گردان زرهي از ارتش با همراهي نيروهاي سپاه ، بسيج و ستاد جنگهاي نامنظم دکتر چمران ، در امتداد جاده سوسنگرد-حميديه دست به حمله زده و ضمن شکستن خط محاصره ، عراقي ها را از داخل شهر عقب راندند .
***
3 . عمليات نصر :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب کرخه کور (هويزه)
تاريخ : 15 تا 18/10/59
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 10 گردان پياده و زرهي
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي مناطق اشغالي غرب کارون و در صورت امکان پيشروي تا شهرک تنومه در شمال بصره !
تلفات انساني عراق : 1800 نفر
توضيحات : اين عمليات هم با دستور بني صدر اجرا و هدايت گرديد . در مرحله نخست ، نيروهاي ايراني موفق به شکستن خطوط مقدم عراق شده و تا نزديکي ايستگاه حميد پيشروي کردند ، اما با آغاز پاتک گسترده عراق ، بني صدر دستور عقب نشيني داد . بعد از عقب نشيني ، تعدادي از دانشجويان پيروخط امام به فرماندهي شهيد علم الهدي ، که در محور هويزه وارد عمل شده بوده و از عقب نشيني خبر نداشتند ، به محاصره در آمدند و تا آخرين گلوله مقاومت کرده و همگي به شهادت رسيدند . پس از اين پيروزي ، عراق بدون مواجه شدن با مانعي شهر هويزه را اشغال کرد و خط جبهه خود در جنوب سوسنگرد را کامل نمود .
***
4 . عمليات ضربت ذوالفقار :
جبهه : غرب موقعيت : غرب صالح آباد
تاريخ : 19/10 تا 20/11/1359
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 9 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات ميمک
تلفات انساني عراق : 2164 نفر
توضيحات : ارتفاعات ميمک در غرب صالح آباد ، از جمله نقاط مورد اختلاف ايران و عراق در قرارداد الجزاير بود . چون عراق به تعهدات خود عمل نمي کرد ، ايران هم خود را ملزم به حل مسئله ارتفاعات ميمک نمي دانست . در 15 شهريور ماه 1359 ، پيش از آغاز هجوم سراسري ، عراق ارتفاعات ميمک را اشغال کرد . عمليات ضربت ذوالفقار با هدف بازپس گيري اين ارتفاعات انجام شده و با موفقيت پايان يافت .
***
5 . عمليات توکل :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال آبادان
تاريخ : 20/10/1359
نوع تک : گسترده
فرماندهي : ارتش سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 12 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
عراق : 18 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : شکست محاصره آبادان
تلفات انساني عراق : نامشخص
توضيحات : همزمان با دو عمليات نصر و ضربت ذوالفقار ، در محور شمال آبادان و بخصوص جاده ماهشهر ، نيروهاي ايراني دست به حمله زدند اما اين عمليات ناموفق بود .
***
6 . عمليات بازي دراز :
جبهه : غرب موقعيت : غرب سرپل ذهاب
تاريخ : 1 تا 9/2/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 5 گردان پياده
عراق : 6 گردان پياده و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات بازي دراز و رفع ديد عراق بر روي دشت ذهاب
تلفات انساني عراق : 2200 نفر
توضيحات : با وجود شکست دشمن در اشغال شهر سرپل ذهاب ، در اختيار داشتن ارتفاعات غرب منطقه باعث برتري دشمن و تلفات بالاي نيروهاي ايراني زير آتش توپخانه آنها شده بود . عمليات فوق با هدف آزادسازي ارتفاعات مذکور انجام گرفت و در ابتدا کاملاً موفق بود اما عراق با اجراي پاتک هاي سنگيني موفق شد غرب ارتفاعات را مجدداً اشغال نمايد و تنها نيمي از اهداف عمليات محقق گرديد .
***
7. عمليات امام علي (ع) :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال سوسنگرد
تاريخ : 31/2 تا 5/3/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 7 گردان پياده و زرهي
عراق : 12 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : آزاد سازي تپه هاي الله اکبر
تلفات انساني عراق : 700 نفر
توضيحات : با وجود اينکه دشمن از سه طرف شهر سوسنگرد را در محاصره داشت ، اهميت محور شمال مهمتر بود چون وجود تپه هاي الله اکبر در اين قسمت ، باعث ديد دشمن روي شهر شده بود . عمليات امام علي (ع) با هدف آزادسازي ايت تپه ها انجام شد و با موفقيت پايان يافت .
***
8 . عمليات فرمانده کل قوا :
جبهه : جنوب موقعيت : جنوب دارخوئين
تاريخ : 21 تا 25/3/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : سپاه سازمان : سپاه
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 2 گردان پياده و زرهي
عراق : 4 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : تصرف استحکامات دشمن در جنوب دارخوئين
تلفات انساني عراق : 520 نفر
توضيحات : در اوايل جنگ ، دشمن با عبور از کارون و محاصره آبادان سعي کرد از جاده آبادان- اهواز به سمت اهواز پيشروي کند . ايران در اين محور بجز چند نيروي ژاندارم محلي هيچ نيرويي نداشت . اما تعدادي از نيروهاي سپاه اصفهان که از جبهه کردستان با هدف پيوستن به مدافعان خرمشهر حرکت کرده بودند ، در نزديکي روستاي دارخوئين جلوي پيشروي عراقي ها را گرفتند . عراق بعد از آنکه نتوانست به پيشروي در اين محور ادامه دهد اقدام به ايجاد استحکامات نفوذ ناپذيري در جنوب دارخوئين کرد و تبليغات فراواني روي آن انجام داد . همزمان با برکناري بني صدر از فرماندهي کل قوا توسط امام (ره) ، نيروهاي سپاه که از مدتها قبل براي اجراي اين عمليات برنامه ريزي کرده بودند ، با نامگذاري عمليات خود با عنوان خميني ، فرمانده کل قوا ، دست به حمله زده و اين استحکامات را تصرف کردند . کارشناسان نظامي جهان در آن زمان ، اين عمليات کوچک را يک پيروزي استراتيژيک بسيار مهم ارزيابي کرده و شکست حصر آبادان را پيشبيني نمودند .
***
9 . عمليات رجايي و باهنر :
جبهه : غرب موقعيت : شمال سرپل ذهاب
تاريخ : 11 تا 16/6/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 7 گردان پياده و زرهي
عراق : 9 گردان پياده ، زرهي و مکانيزه
هدف عمليات : تصرف ارتفاعات قراويز و کوره موش در شمال دشت ذهاب
تلفات انساني عراق : 2130 نفر
توضيحات : با وجود شش روز نبرد بي امان در منطقه عملياتي ، فشار دشمن باعث شد تا نيروهاي ايراني در نهايت به مواضع اوليه عقب نشيني نمايند . اين عمليات تنها چند روز بعد از شهادت رجايي و باهنر انجام گرديد .
***
10 . عمليات ثامن الائمه :
جبهه : جنوب موقعيت : شمال آبادان
تاريخ : 5/7/1360
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 30 گردان پياده و زرهي و 8 گردان توپخانه
عراق : 31 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي
هدف عمليات : شکست حصر آبادان به فرمان امام خميني (ره)
تلفات انساني عراق : 3300 نفر
توضيحات : نخستين عمليات گسترده موفق نيروهاي ايران در يکمين سالگرد آغاز جنگ تحميلي با هدف شکست محاصره آبادان انجام گرفت . سرعت عملکرد نيروهاي ايراني در اين عمليات چنان بود که کارشناسان غربي آن را با سرعت پيشروي نيروهاي آلماني در خاک لهستان طي جنگ جهاني دوم مقايسه مي کردند ، به نحوي که با وجود مقاومت نيروهاي عراقي در يکي از محورها ، نيروهاي ايراني در ساير محورها با سرعت شگفتي ، همه اهداف را تصرف کرده و محور مقاومت کننده را به محاصره درآوردند . البته پيش از اين عمليات ، به علت غريب الوقوع بودن حمله نيروهاي ايراني ، صدام دستور داده بود تا تعدادي از واحدهاي نخبه و نورچشمي اش از منطقه خارج شوند !
چند روز بعد ، هواپيماي حامل فرماندهان عال رتبه سپاه و ارتش : فلاحي ، فکوري ، نامجو ، کلاهدوز و جهان آرا ، حين بازگشت به تهران سقوط کرد و اين عزيزان که طراحان اصلي عمليات ثامن الائمه بودند به شهادت رسيدند .
***
11. عمليات طريق القدس :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب سوسنگرد
تاريخ : 8 تا 15/9/1360
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 32 گردان پياده و زرهي
عراق : 57 گردان پياده ، زرهي ، مکانيزه و کماندويي ، 4 گردان گارد رياست جمهوري و 6 گردان توپخانه
هدف عمليات : آزاد سازي شهر بستان
تلفات انساني عراق : 9046 نفر
توضيحات : اهميت استراتژيک اين عمليات بدان جهت است که نيروهاي ايراني با دور زدن قواي دشمن از طريق تپه هاي رملي غيرقابل عبور شمال بستان ، با غافلگيري کامل همزمان به کليه خطوط دشمن از دهلاويه تا تنگه مرزي چزابه حمله کردند . البته مقاومت دشمن در جنوب منطقه عملياتي ، پيشروي در اين محور را ممکن نساخت اما چند روز بعد که عراق سعي کرد از اين منطقه به سمت بستان پاتک کرده و شهر را دوباره اشغال کند متحمل تلفات سنگيني شد و به ناچار تا جنوب رودخانه نيسان که بسيار بيشتر از هدف پيشبيني شده در عمليات بود ، عقب نشيني کرد .
***
12 . عمليات مطلع الفجر :
جبهه : غرب موقعيت : شمال گيلان غرب و جنوب سرپل ذهاب
تاريخ : 20/9 تا 6/10/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 18 گردان پياده و زرهي
عراق : 27 گردان پياده ، زرهي و کماندويي
هدف عمليات : آزادسازي ارتفاعات غرب گيلان غرب
تلفات انساني عراق : 2140 نفر
توضيحات : با وجود تصرف بيشتر ارتفاعات هدف ، پاتک هاي سنگين عراق اين عمليات را هم ناکام گذاشت . اهميت جبهه غرب براي عراق در اين بود که اگر نيروهاي ايراني موفق به بازپس گيري ارتفاعات مرزي اين منطقه مي شدند ، نسبت به نيروهاي عراقي که در داخل خاک خود در موقعيت کم ارتفاع تري قرار مي گرفتند ، برتري يافته و امنيت بغداد را تهديد مي نمودند . در جريان اين عمليات غلامعلي پيچک ، فرمانده سپاه در جبهه غرب که به عنوان يک نيروي عادي ، ناشناس در عمليات شرکت کرده بود به شهادت رسيد .
***
13 . عمليات محمد رسول الله (ص) :
جبهه : شمال غرب موقعيت : غرب و شمال نوسود
تاريخ : 12 و 13/10/1360
نوع تک : نيمه گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 6 گردان پياده
عراق : 8 گردان پياده
هدف عمليات : آزاد سازي ارتفاعات مرزي غرب و شمال نوسود
تلفات انساني عراق : 2691 نفر
توضيحات : اين عمليات ، نخستين حمله بزرگي بود که در آن نيروهاي ايراني از مرز گذشته و در عمق خاک عراق پيشروي کردند و حتي شهرک مرزي طويله را تصرف نمودند اما به علت مشکل تدارکات به مواضع اوليه بازگشتند .
***
14. عمليات فتح المبين :
جبهه : جنوب موقعيت : غرب شوش و دزفول
تاريخ : 2 تا 10/1/1361
نوع تک : گسترده
فرماندهي : مشترک سازمان : مشترک
استعداد نيروهاي درگير : ايران : 133 گردان پياده و زرهي☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺
چهل گنج هنوز نفس میکشد!!
☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺☻☺
نظرات شما عزیزان:
دسته بندی : <-CategoryName->